روابط انسان با محیط زیست به عنوان یک موضوع بسیار مهم در دنیای امروز شناخته میشوند. یکی از عوامل موثر در ایجاد اثرات منفی زیست محیطی، فاضلاب میباشد. فاضلابها شامل آبهای آشامیدنی، پسماند صنعتی و فاضلاب های شهری میشوند که بخش عمده ای از آنها به تسویه نمیرسد و به رودخانهها و دریاچهها ریخته میشوند. این واقعیت منجر به حداقل شدن کمیت آب شیرین قابل استفاده و استفاده نامناسب از آب منابع مخصوصه شده است.
فاضلاب تسویه نشده میتواند عواقب جدی برای منابع آب، خاک، و همچنین سلامت انسانها و جانوران داشته باشند و اثرات زیست محیطی فاضلاب تسویه نشده را نمی توان نادیده گرفت.
اثرات فاضلاب تصفیه نشده بر آب ها
- آلودگی آبهای سطحی:
فاضلابهای تصفیه نشده حاوی مواد آلی، مواد معدنی، و مواد شیمیایی میباشند که میتوانند منجر به آلودگی آبهای سطحی شده و به ویژه در مواقعی که به منابع آب اطراف رودخانه ها یا دریاچه ها تخلیه میشوند، این آلودگی به سرعت گسترش پیدا میکند.
- کاهش اکسیژن محلول:
مواد آلی موجود در فاضلاب میتوانند توسط میکروبها تجزیه شده و در این فرآیند اکسیژن محلول در آب کاهش مییابد. این مسئله به عنوان “کمبود اکسیژن” شناخته میشود که میتواند به مرگ حیوانات آبزی و تخریب سیستمهای زیستی آبی منجر شود.
- تغییر pH:
ریختن فاضلاب تسویه نشده به منابع آبی طبیعی باعث ایجاد تغییرات pH آب شده و آب از حالت نرمال خارج میشود. این تغییرات pH اثراتی خطرناک بر روی حیات در آبها دارند و میتواند باعث مرگ حیوانات آبزی و سایر ارگانیسمها در آبها شود.
- آلودگی به عنوان عامل برخورد با زندگی آبزی:
مواد شیمیایی موجود در فاضلاب میتوانند بر زندگی آبزیان تأثیر منفی بگذارند، از جمله تغییر در رفتار تغذیهای، کاهش باروری، و افزایش حساسیت به بیماریها.
اثرات فاضلاب تصفیه نشده بر خاک
- تغذیه ناپایدار خاک:
فاضلاب حاوی مقادیر زیادی از مواد معدنی نیتروژن و فسفر است. تجمع این مواد میتواند به تغذیه ناپایدار خاک و گسترش رشد جلبکها (جلبک زایی) منجر شود. این فرایند امکان استفاده کشاورزی آن خاک را از بین می برد.
- افزایش شوری خاک:
مواد شورکننده مانند نمکها و یونهای فلزی که در فاضلاب وجود دارند، میتوانند باعث افزایش شوری خاک شوند و مناطق خاکهای کشاورزی را تأثیرگذار سازند.
اثرات فاضلاب تصفیه نشده بر انسان ها
- آلودگی آب آشامیدنی:
اگر فاضلاب به منابع آب آشامیدنی نزدیک شود، ممکن است باعث آلودگی منابع آب و در نتیجه آلودگی آب آشامیدنی و انتقال بیماریها بشود.
- انتقال بیماریها:
فاضلاب حاوی میکروبها، ویروسها و انگلها، میتواند باعث انتقال بیماریهای آبزیان به انسانها شود که این مسئله به عنوان “مسیر زیستی انتقال بیماریها” شناخته میشود.
اثرات فاضلاب بر محیط زیست
- تخریب زیستگاه ها:
آلودگی و افزایش مقدار مواد غیرطبیعی در محیط زیست میتواند منجر به تخریب زیستگاههای طبیعی گردد و به کاهش تنوع زیستی و تغییرات در جمعیتهای گوناگون منجر شود.
- اثرات طولانی مدت:
استفاده نکردن از فرآیندهای تصفیه یا تخلیه ناصحیح فاضلابها میتواند اثرات طولانی مدت و ناپایداری در محیط زیست ایجاد کند که ممکن است برای سالها یا حتی دههها ادامه یابد.
راهکارها و تدابیر برای کاهش اثرات فاضلاب های تصفیه نشده
برای کاهش اثرات زیست محیطی فاضلاب تسویه نشده، روشهای زیادی وجود دارد که میتوان از آنها استفاده کرد. بعضی از این روشها عبارتاند از:
- سیستمهای تصفیه فاضلاب:
استفاده از تکنولوژیهای پیشرفته تصفیه فاضلاب میتواند به طور قابل توجهی اثرات منفی زیست محیطی را کاهش دهد. استفاده از روشهایی مانند تصفیه زیستی، فیلتراسیون ممبران، اکسیداسیون حفاری، و … میتواند به بهبود کیفیت آب شیرین قابل استفاده کمک کند.
- آموزش و افزایش آگاهی:
آموزش جامع و افزایش آگاهی در مورد اثرات فاضلاب تسویه نشده و راههای کاهش آنها میتواند موثر باشد. با اطلاع رسانی مناسب به جامعه، میتوان افراد را به تصفیه فاضلاب و کاهش مصرف آب ناسالم وادار کرد.
- قوانین و مقررات:
تنظیم قوانین و مقررات محکم در مورد تخلیه فاضلاب تسویه نشده میتواند اثرات منفی زیست محیطی را کاهش دهد. تنظیم قوانین مناسب و اجرای مستمر آنها میتواند به تسهیل کاهش فاضلاب تسویه نشده در آبهای زیستگاهی کمک کند.
- توسعه سیستمهای تصفیه فاضلاب خانگی:
ترویج و پشتیبانی از استفاده از سیستمهای تصفیه فاضلاب خانگی میتواند در کاهش بار آلایندگی و تصفیه محلی فاضلابها کمک کند.
استفاده از لوله و اتصالات فاضلابی مناسب:
در برخی از موارد نشتی لوله ها به صورت ناخواسته موجب آلوده شدن منابع آبی می شود. برای جلوگیری از وقوع این مشکل استفاده از لوله فاضلابی و اتصالات فاضلابی مناسب و برسی مرتب آن ها راه حل خوبی به نظر می رسد.
نتیجه گیری
با توجه به اثرات آلودگی فاضلاب های تصفیه نشده بر محیط زیست و انسانها، لازم است که تدابیری جدی برای کاهش مقدار و اثرات این فاضلابها اتخاذ شود. همکاری افراد، جامعه، و دولت ها در جهت بهبود فرآیندهای تصفیه و ایجاد راهکارهای نوین حائز اهمیت است تا زیستگاهها و منابع آب آزاد از آلودگی حفظ شده و سلامت انسانها به خطر نیافتد.
نیکسان پلیمر تولید کننده انواع لوله مخابراتی ، لوله برقی نسوز، لوله فاضلابی، اتصالات فاضلابی و لوله ناودانی با بالاترین کیفیت آماده ارائه هرگونه مشاوره در این زمینه است.